MHP'li Ersoy: Onlardan Altı Asır Önce Teşkilatlandık

8 Mart Dünya Kadınlar Günü nedeniye TBMM Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada, başta şehit anneleri, eşleri ve yakınları olmak üzere tüm kadınların gününü kutlayan MHP Adana Milletvekili Ayşe Sibel Ersoy, Türk kadınlarının 13. yüzyılda teşkilatlandığı bir dünyada batılı kadınların ancak 19. yüzyılda hareketlenmeye başladığını belirterek, Türkiye'nin ilk kadın mühendisi Sabiha Rıfat Gürayman'ın hikayesini anlattı.

 

TÜRKMEN HANIMLAR 13.YY'DA TEŞKİLATLANIRKEN, BATIDA KADIN HAREKETLERİ 19. YY'DA BAŞLADI

 

8 Mart Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle başta şehit anneleri, eşleri ve yakınları olmak üzere tüm kadınların gününü kutluyorum. Kadınla ilgili konular disiplinler arası bir nitelik taşır ve her türlü eşitsizlikten arınmış bir görüşü ifade eder. Kadınlar, bilinen tarih boyunca bilim ve kültür alanının dışında tutulma çabasıyla mücadele etmek zorunda kalmışlar ve kuralı bozan kadınlar her zaman var olmakla birlikte bunlar birer istisna olmaktan ileri gidememiştir. Dünya tarihinde 19'uncu yüzyılda kadın hareketinden bahsedilir ancak Anadolu'da 13'üncü yüzyılda Bacıyan-ı Rum adıyla anılan Türkmen hanımların oluşturduğu bir kadın hareketinden bahsetmek mümkün. Bacıyan-ı Rum'un, Hacı Bektaş Veli'nin manevi desteğiyle sufi Türkmen hanımlarca kurulmuş, halka hizmeti esas almış bir teşkilat olduğunu söyleyebiliriz.

 

TÜRK KÜLTÜR VE DEVLET GELENEĞİNDE KADININ SİYASİ ROLÜ

 

Türk kültür ve devlet geleneğinde ise kadın sadece sosyal hayatta değil siyasi hayatta da önemli bir rol oynamıştır. Eski Çağ ve Orta Çağ'da Türk kadını belli bir mekâna hapsolmaktan ziyade Avrupa'da yaşayan diğer kadınlara göre toplum içerisinde ve devlet yönetiminde oldukça aktif bir rol oynamıştır. Bilinen en eski Türkçe kaynak olan Orhun Abidelerinden Kül Tigin Abidesi'nde, Tanrı'nın Türk milleti yok olmasın diye yarattığı kişiler arasında İkinci Göktürk Devleti'nde, Kağanın eşi İlbilge Hatun'un adına yer verilmiştir. Eski Türk devlet geleneğinde kadının siyasi konumunu gösteren bu durum Türk toplumunda kadına verilen değerin bir ifadesi olarak değerlendirilmiştir. 

 

TÜRKİYE'NİN İLK KADIN MÜHENDİSİ SABİHA RIFAT GÜRAYMAN'IN ATTIĞI ADIM

 

Türkiye'de ilk olmak ve bu ilki de gerçekleştiren bir kadın olmak elbette çok zor ancak her değişim küçük bir adımla başlıyor. O ilk adım da belki bizler ve genç kızlarımız için önemli bir cesaret kaynağı oluyor. Türkiye tarihinde çok önemli bir yere sahip kadınlardan birisi de ilk kadın mühendisimiz ve Anıtkabir'in başmühendisi Sabiha Rıfat Gürayman da ilklerden biri. Evet, Sabiha Gürayman cumhuriyetin ilk kadın inşaat mühendisiydi, onun hayalinde projeler vardı, yollar, köprüler, şantiyeler. Sabiha Hanım, kadın olması nedeniyle masa başı bir göreve atanmıştı ancak onun hayali şantiyede çalışmaktı, "Bir şantiyede görev almak istiyorum." diyerek dilekçesini müdürüne verdi. Müdürü dilekçeyi uzun süre amirlerine iletemedi, şantiyede kadın mühendis nasıl olacaktı? Müdür, bu isteğinden Sabiha Hanım'ı vazgeçirmeye çalıştı ancak Sabiha Hanım dilekçesinde ısrarlıydı. Büyük tartışmalardan sonra Ankara'nın Beypazarı ilçesi Karaboğaz mevkisindeki köprü inşaatına mühendis olarak tayin edildi. 

 

KADIN MÜHENDİSİN ÇALIŞMA AZMİ, KÖPRÜYE KIZ KÖPRÜSÜ DENİLMESİNE NEDEN OLDU

 

Sabiha giydi pantolonu ve çizmeleri, daldı şantiyelerin içine. Elinde planlar, projeler, altında çamur, başladı çalışmaya, ne olursa olsun köprü bitecekti. Genç mühendis Sabiha, çevre köylülerin meraklı bakışları arasında bütün gücüyle çalışıyordu. İnşaat devam ederken işçiler maaşlarını alamadıkları için işi bırakacaklarını söylediler. Sabiha "Nasıl olur? Bu köprü bitmeli." diye isyan ediyordu. Gitti, işçilerle konuştu ve işçileri ikna etti ve köprü işçilerin ve köylülerin yardımıyla bitti. Köylüler köprünün adını Sabiha için "Kız Köprüsü" koydular. Bugün Kız Köprüsü kullanılmamakta ancak Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu köprünün korunmasına karar verdi. 

 

SABİHA HANIMIN KIZ KÖPRÜSÜ ÇANAKKALE KÖPRÜSÜNE İLHAM OLDU

 

Sabiha Hanım'ın 40 metrelik mucize Kız Köprüsü o günden sonra bütün kadın mühendislerimize ve şu anda tam olarak seksen sekiz yıl sonra 18 Mart'ta açılışı gerçekleşecek olan "dünyanın en uzun köprüsü" olarak anılan Çanakkale Köprüsünde kız mühendislerimize de ilham oldu. Atılan bir küçük adım büyük bir kıvılcım olmuştu. Güçlü Türkiye için güçlü kadınların varlığının artarak devam etmesini dileyerek sözlerimi noktalamak istiyorum. Ayrıca, başarılarını Türkiye Büyük Millet Meclisine taşıyan siz kadın milletvekili arkadaşlarıma da iyi ki varsınız diyorum.